حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به‌مناسبت آغاز سال 1396 هجری شمسی، با تبریک ولادت حضرت فاطمه‌زهرا سلام‌الله‌علیها و عید نوروز به همه‌ی هم‌میهنان و ایرانیان بویژه خانواده‌های معظم شهیدان و ایثارگران و با آرزوی سالی همراه با برکت، امنیت و رفاه برای مردم ایران و مسلمانان جهان، سال جدید را سال «اقتصاد مقاومتی: تولید- اشتغال» نامگذاری کردند.
حضرت آیت الله خامنه‌ای سال 95 را همراه با تلخی‌ها و شیرینی‌هایی برای ملت ایران دانستند و با اشاره به برخی از مهمترین عوامل شادکامی ملت در سال گذشته، افزودند: عزت ایران و هویت ملت عزیز در تمام قضایای سال 95 مشهود بود و دشمنان در همه‌جای دنیا به اقتدار و عظمت ملت ایران اعتراف کردند.
رهبر انقلاب اسلامی، حضور پر شور و غیرتمندانه مردم در روز 22 بهمن در پاسخ به بی‌احترامی رئیس‌جمهور امریکا و همچنین اجتماع عظیم مردم در روز قدس را نشان‌دهنده هویت و اهداف والای مردم ایران خواندند و گفتند: با وجود آنکه همسایگان ایران و کشورهای منطقه دچار ناامنی هستند، امنیت کشور در محیط پرتلاطم منطقه‌ای و بین‌المللی شاخص بسیار مهمی بود و ملت ایران در طول سال، «امنیت پایدار» را تجربه کرد.
«همت جوانانه» و «حرکات مؤمنانه فراگیر» دو شاخص دیگر در ارزیابی موفقیتها و پیشرفتهای ملت ایران بود که رهبر انقلاب اسلامی به آن اشاره و خاطرنشان کردند: مشاهده و اطلاع از فعالیتهای پر شور و مبتکرانه‌ی علمی، فرهنگی، تولیدی و ورزشی هزاران گروه جوان در سراسر کشور و برگزاری جلسات و فعالیتهای گرم و گیرای دینی، از جمله نقاط مثبت و شادی‌آفرین برای کشور و ملت ماست.
حضرت آیت الله خامنه‌ای سپس تلخی‌ها و سختی‌های سال قبل را مربوط به مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم بویژه طبقات ضعیف و متوسط دانستند و افزودند: من از وضع مردم مطلع هستم، بنابراین تلخی کام مردم به‌ویژه طبقه ضعیف را از مشکلات اقتصادی همچون «گرانی، بیکاری، تبعیض‌ها و نابرابری‌ها و آسیبهای اجتماعی» با همه‌ی وجود حس میکنم.
ایشان تأکید کردند: همه‌ی ما مسئولیم و باید هم نزد خداوند متعال و هم نزد ملت پاسخگو باشیم.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به تأکید بر «اقدام و عمل» در نامگذاری سال 95 و انجام کارهای خوبی که مسئولین گزارش آن را داده‌اند، گفتند: البته فاصله زیادی میان کارهای انجام شده با انتظارات مردم و رهبری وجود دارد و آمارهای مثبت و منفی را باید در مجموع مشاهده کرد.
ایشان، توجه به نام «اقتصاد مقاومتی» را به تنهایی مؤثر ندانستند و در خصوص راه‌حل و علاج وضع کنونی، افزودند: علاج، در تقسیم کردن اقتصاد مقاومتی به نقاط کلیدی و مهم و تمرکز همه همت مسئولین و مردم بر آن نقاط است و این نقاط کلیدی عبارت است از تولید داخلی و اشتغال بویژه اشتغال جوانان.
حضرت آیت الله خامنه‌ای، بر اساس همین ضرورت، سال 96 را «اقتصاد مقاومتی: تولید- اشتغال» نامگذاری کردند و گفتند: تمرکز و برنامه‌ریزی بر روی این نقاط کلیدی مطالبه رهبری و مردم از مسئولین و موجب پدید آمدن موفقیتهای چشمگیر و محسوس است و مسئولین باید نتایج را در پایان سال به مردم گزارش کنند
وقتی به تاریخ و زمان و چگونگی ایجاد و رشد و توسعه و بالندگی بسیج نگاه کنیم متوجه می شویم که امام عظیم الشان (ره) بسیج را با رویکرد مردمی در راستای اهداف انقلاب اسلامی ایجاد و حمایت نمودند. بنابراین همانطور که رهبر بزرگوار انقلاب نیز فرمودند بسیج مال مردم و انقلاب است نه هیچ جناح یا حزب خواص ... بسیج مردمی انقلابی نوآم با اخلاص و با هدف یاری مردم ملاک اصلی است نه اینکه بسیج پله ترقی گروهی شود که اصلا به ذات انقلاب اسلامی ایمان و اعتقاد نداشته باشند.
بسیج و بسیجی باید در راستای اهداف بلند انقلاب اسلامی به دور از هرگونه خط و خطوط سیاسی حرکت کند و هدف آن حفظ و اشاعه آرمانهای الهی انقلاب اسلامی باشد ،همانگونه که در طول سالهلی دفاع مقدس و انقلاب اسلامی این موضوع به اثبات رسیده است.
بنابراین حرکت در مسیر بسیج و بسیجی یک نوع اخلاص در عمل و گقتار لازم دارد نه رنگ و بوی جناح یا گروه خاص.
امروزه اتفاقات در عرصه حمل ونقل زمینی، دریایی، ریلی و هوایی در شرایط مختلف سالانه جان هزاران انسان را می گیرد و به عنوان یکی از تاثیر گذارترین عوامل مرگ و میر تلقی می گردد. اما با رشد و پیشرفت تکنولوژی و بهره گیری از آن توقع می رود سالیانه از این تعداد تلفات انسانی کاسته شود.اما در کشور های جهان سوم یا در حال توسعه این موضوع به این نتیجه منجر نشده است و کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست.
اگر به تاریخ مراجعه کنیم حوادث ریلی مسیر مشهد مقدس در سال 93 نیز اتفاق افتاد و همه مسولین بر جلوگیری از وقوع چنین رخدادهایی تاکید کردند اما نتیجه آن امسال خود را نشان داده ، یعنی حرف زدیم اما اقدام و عمل مناسب نداشته ایم...همانطور که از رسانه های مختلف بیان و مطرح شده است امروزه سیستم قطارهر ها به صورت هوشمند و دستی کنترل می شوند بنابراین استفاده از تکنولوژی باید ضریب امنیت استفاده از قطار را افزایش دهد لیکن این اتفاق رخ نداده است بلکه رخداد با وسعت تلفات جانی بیشتر نمود یافته است و جامعه را متاثر ساخته است. این مسائل ریشه در مباحثی دارد که عبارتند از:
حال این سوال مطرح است که مسولیت این اتفاقات با کیست؟ به نظر می رسد جامعه مدیریت حمل و نقل ریلی به دور از هرگونه تعصب و یک جانبه گرایی باید در جامعه اسلامی پاسخگوی این موضوع خطیر باشد و برنانه های بلند مدت و رشد و توسعه خود را معطوف به جلوگیری از بروز چنین رخدادهایی نمایدو نه اینکه امروز این اتفاق افتاد فردا آن را فراموش کنیم و .....
این روزها که دیگر تب و تاب نشست های داخلی و بین المللی موضوع هسته ای ایران ، از دوران چرخه های سیاسی افتاده است و منجر به تفاهم نامه بین المللی گردیده است ، نیازهای کشور روز به روز به برنامه های کلان و راهبردگرایانه بیشتر و بیشتر گردیده است. نباید در پس این تفاهم نامه همه چیز را تمام شده تلقی کنیم . اگر کمی هوشیارانه به عملکر دهای طرف مقابل نگاه کنیم متوجه عدم حسن نیت برخی از آنها در برخورد با منافع ملی انقلاب اسلامی خواهیم شد.
تکیه بر دانش و استعدادهای سیاسی و اقتصادی و فرهنگی بومی یکی از نیازهای اساسی پیروزی ما در دوران پسا برجام خواهد بود. به این معنا که باید از ظرفیت های کشور در راستای خودکفایی بیشترین بهربرداری را داشت و از طرف دیگر در این شرایط به انتقال دانش و تکنولوژی به کشور توجه ویژه داشت. بنابراین نیاز است:
ببینید رهبر بزرگوار چه تعبیر و تفسیر عقلانی از یک حرکت پرشور و مردمی انقلاب اسلامی ارائه می کنند. این نشان از اهمیت بسیج و عملکرد بسیجی است. بسیج باید با اهداف انقلاب اسلامی که همان حمایت از مستضعفان و اشاعه انقلاب در سرتاسر جهان است حمایت کند.بسیج باید باعث جذب حداکثری به انقلاب باشد نه اینکه زاویه ها را با انقلاب به لحاظ فکری تشدید کند. بسیج باید روحیه گذشت ،ایثار مقاومت و ایستادگی و در کنار آن سازندگی و تحصیل را در جامعه رشد دهد.
وقتی جامعه ما بسیج را با رویکرد های انقلاب اسلامی و حمایت از مستضعفین حس کرد حتما و حتما گسترش آن در قلوب مردم روز افزون خواهد شد. این رویکردهای انقلاب اسلامی است که بصیرت را افزایش می دهد و باعث ایجاد اتحاد و هم دلی در میان مردم و نیروهای انقلابی و مردمی می شود.
بنابراین باید قدر این نهضت و حرکت را دانست و از آن برای اهداف انقلاب اسلامی استفاده نمود. بسیج و بسیجی همرا با انقلاب است که باعث شکوفایی ایران اسلامی خواهد شد.
بنده چند سرفصل را در مورد بسیج عرض میکنم. شما برادران و خواهرانی هستید که در بخشهای مختلف بسیج مسئولیّت دارید؛ هرکدام از این سرفصل‌ها، هم شرح و توضیح لازم دارد -که نه وقتش را داریم و نه الان مجال آن است- هم برنامه‌ریزی و رویّه‌سازی لازم دارد. بنده فقط سرفصل‌ها را میگویم، بقیّه‌اش به عهده‌ی شما.
یکی این است که بسیج صرفاً یک حرکت احساسی نیست، بسیج متّکی است به دانستن و فهمیدن، متّکی است به بصیرت. واقعیّت بسیج هم همین است و در این جهت باید پیش برود. اگر صرفاً احساس بود، احساس با یک اندک چیزی تغییر پیدا میکند. یک عدّه‌ای اوّل انقلاب جزو کسانی بودند که پرشور با انقلاب همراه بودند امّا از روی احساس؛ از روی عمق فهم دینی نبود. بنده با بعضی از اینها ارتباط داشتم، آشنا بودم، در دانشگاه و بیرون دانشگاه اینها را می‌شناختم؛ عمق دینی نداشتند. نتیجه این شد که با نشست و برخاست با بعضی آدمهایی که زاویه‌ی با انقلاب داشتند، اینها هم با انقلاب زاویه‌دار شدند -خاصیّت زاویه هم این است که اوّل خیلی محدود شروع میشود، [امّا] هرچه انسان خط را پیش برود، این فاصله بیشتر میشود، دهنه وسیع‌تر میشود- شدند مقابل انقلاب. بسیج همراه با بصیرت است. اینکه بنده سال 88 روی بصیرت تکیه کردم، عدّه‌ای ناراحت شدند، عصبانی شدند، طنز گفتند، بد گفتند، مقاله نوشتند علیه اینکه چرا میگویید بصیرت، به‌خاطر این است؛ بصیرت مهم است؛ دانستن و فهمیدن مهم است.
دوّم؛ بسیج جناحی نیست؛ یکی از دو جناح سیاسی، یا سه جناح سیاسی، یا چهار جناح سیاسیِ داخل کشور نیست. بسیج لشکر انقلاب است، بسیج مال انقلاب است. اگر دوگانگی‌ای وجود داشته باشد، دوگانگی انقلابی و ضدّ انقلابی است -حتّی [فرد] غیر انقلابی هم قابل کشش است، قابل جذب است؛ بنده معتقد به جذب حدّاکثری‌ام، البتّه با روشهای خودش، نه اینکه حالا هر کاری بکنیم به‌عنوان جذب حدّاکثری- انقلاب و ضدّ انقلاب. هر جناحی، هر کسی، هر آدمی که انقلاب را قبول دارد، در خدمت انقلاب است، دنبال انقلاب است، بسیج طرف‌دار او هم هست. یعنی این‌جور نیست که ما در جناحهای داخل کشور، بسیج را جزو این جناح یا آن جناح یا آن جناح [سوم] یا آن جناح [چهارم] بدانیم؛ نخیر، خود بسیج یک جریان است، یک شطّ عظیم جاری است به سمت اهداف انقلاب.
نکته‌ی دیگر؛ در بسیج هم‌افزایی لازم است. یعنی بایستی قشرهای مختلف مردم در بسیج حضور داشته باشند؛ همین بسیج اقشار. دانش‌آموز و دانشجو و کارگر و استاد دانشگاه و کاسب و حقوق‌دان و غیره و غیره و غیره، همه باید باشند. این گستره‌ی بسیج به‌صورت افقی است. البتّه شرطش این است که اینها با همدیگر هماهنگی بکنند. یکی از کارهای لازمی که بنده توصیه میکنم -همین‌جا هم میگویم، مسئولین هم تشریف دارند- و باید انجام بگیرد، [ایجاد] یک سازوکار قطعی است برای هماهنگی و همکاری و هم‌افزایی این سطح وسیع افقی. بنابراین بسیج خطّ افقی دارد -این یک- از طرفی بسیج احتیاج دارد به مجموعه‌های اندیشه‌ورز، به هدایت عمومی. این هدایت -که بعد درباره‌ی این بیشتر صحبت عرض خواهم کرد- یک خطّ عمودی است که حالا نقش این خطّ عمودی چیست، [بعد] عرض میکنم. هم خطّ افقی در بسیج هست، هم خطّ عمودی در بسیج هست. نه مثل سازمانهای متعارف نظامی یا تشکیلات اداری است که صرفاً خطّ عمودی باشد، نه مثل مجموعه‌های خدماتی مردمی است که صرفاً خطّ افقی باشد. هم خطّ عمودی دارد، هم خطّ افقی دارد؛ هرکدام بنحوی برای تشکیل بسیج یک امر لازمی است.
نکته‌ی بعدی این است که بسیج تحقّق مردم‌سالاری دینی است. ما که میگوییم مردم‌سالاری دینی یا مردم‌سالاری اسلامی، بعضی خیال میکنند این مردم‌سالاری فقط پای صندوق رأی و انتخابات است؛ آن [تنها] یکی از جلوه‌های مردم‌سالاری دینی است. مردم‌سالاری یعنی بر اساس دین و بر اساس اسلام، سالارِ زندگیِ جامعه، خود مردمند؛ مردم‌سالاری یعنی این؛ این معنای مردم‌سالاری اسلامی است. بسیج در همه‌ی عرصه‌ها مظهر مردم‌سالاری دینی و مردم‌سالاری اسلامی است. اگرچنانچه بسیج وارد اقتصاد بشود، اقتصاد میشود مردم‌سالار؛ همین که آقایان اینجا الان اظهار کردند و کاملاً درست است. این اقتصاد مقاومتی که ما عرض کردیم، اگر بتواند از قوّت و قدرت بسیج استفاده کند، میشود اقتصاد مقاومتی مردم‌سالار؛ در علم همین‌جور است، در پیشرفتهای گوناگون اجتماعی همین‌جور است، در سیاست همین‌جور است؛ مظهر مردم‌سالاری دینی، بسیج است.
یک نکته‌ی دیگر این است که گفتیم هیئتهای اندیشه‌ورز؛ من اصرار دارم این کلمه‌ی «اتاق فکر» را که فرنگی‌ها میگویند به کار نبرم. اتاق فکر یک تعبیر فرنگی است، می‌آیند آقایان می‌نشینند کلمات فرنگی را تبدیل میکنند به ترجمه‌ی تحت‌اللفظی فارسی، همانها را مدام با افتخار به کار میبرند؛ نه، ما خودمان زبان داریم، واژه‌سازی کنیم. «هیئتهای اندیشه‌ورز» از «اتاق فکر» خیلی گویاتر هم هست. ما هیئتهای اندیشه‌ورز لازم داریم. کجا؟ در دو نقطه: یکی در رأس، یکی در لایه‌ها. لایه‌های گوناگون بسیج فراوان است. همین که حالا این بچّه‌ها اینجا میگویند ما شوق داریم و ما را بفرستید و چرا نمیفرستید، همان جنگ سخت است؛ از جنگ سخت که احتیاج دارد به هیئت اندیشه‌ورز برای ترسیم و تعیین حدود این کار که چه کسی برود، کِی برود، چه‌جوری برود؛ تا جنگ نرم که جنگ نرم یک عرصه‌ی بسیار وسیعی است و روزبه‌روز هم با گسترش این فضای مجازی دارد گسترده‌تر میشود و خیلی هم خطرناک‌تر از جنگ سخت است -یعنی در جنگ سخت، جسمها به خاک و خون کشیده میشوند، [ولی] روحها پرواز میکنند و میروند به بهشت؛ [امّا] در جنگ نرم، اگر خدای نکرده دشمن غلبه بکند، جسمها پروار میشوند و سالم میمانند، [ولی] روحها میروند به قعر جهنم؛ فرقش این است؛ لذا این خیلی خطرناک‌تر است- هیئت اندیشه‌ورز لازم دارد؛ تا سازندگی که بسیج یک‌جاهایی مشغول سازندگی است؛ تا تقسیم مأموریّتهای جغرافیایی -همین‌که آمایش سرزمینی میگویند؛ در یک نقطه‌ای از کشور بسیج میتواند یک کاری را انجام بدهد که در نقطه‌ی دیگر یا نمیتواند انجام بدهد آن کار را، یا لازم نیست انجام بدهد- این باید با هوشیاری صورت بگیرد که هیئت اندیشه‌ورز لازم دارد. تمام این لایه‌های مختلف و لایه‌های گوناگون دیگر، هرکدام هیئتهای اندیشه‌ورز لازم دارد.
علاوه‌ی بر این، هیئت اندیشه‌ورز در بالاترین سطوح بسیج که برای کلّ مجموعه‌ی بسیج بنشینند خط‌نگاری کنند، راهبردنگاری کنند -اینجا هم من مایل نیستم تعبیر استراتژیست را به کار ببرم؛ راهبردنگار، راهبرداندیش- لازم داریم. ما راهبرداندیشانی را لازم داریم که بنشینند و کارشان فقط این باشد؛ این از مهمترین کارها است. مثل راهبرداندیشان نظامی که در همه‌جای دنیا هم معمول است، به قول خودشان استراتژیست‌های نظامی که می‌نشینند و تکلیف جنگ را، کار نظامی را مشخّص میکنند. این لازم است، اینها کارهایی است که باید انجام بگیرد. وقتی ما اینها را انجام دادیم، آن‌وقت شما در هر نقطه‌ای از مجموعه‌ی عظیم بسیج که مشغول کار هستید -در حلقه‌ی صالحین باشد، در راهیان نور باشد، در دبیرستان باشد، در دانشگاه باشد، در محیط کارگری باشد، در مسجد باشد- هرجا که شما در زمینه‌ی بسیج مشغول کار هستید و میدانید که یک عضو فعّال هستید از یک مجموعه‌ی خردمند و هدف‌دار که دارد حرکت میکند و پیش میرود، این احساس در شما به وجود میآید. نمیگویم مثل یک عضو از بدن؛ نه، چون اعضای بدن درست است که حرکت میکنند، امّا همه اسیر مغزند؛ مغز میگوید ببین، مغز میگوید بشنو، مغز میگوید بگو یا حرکت کن؛ مغز فعّال است. در بسیج این‌جوری نیست که فقط از مرکز بگویند بگو؛ نه، مثل این است که هر عضوی خودش یک مغزی داشته باشد که با آن مغز اصلی که در سر است هماهنگ باشد -که این هماهنگی البتّه راه‌هایی دارد- یک‌چنین حالتی به وجود خواهد آمد.
اگر چنانچه ما این هیئتهای اندیشه‌ورز را داشتیم و فعّال کردیم، در کنار این، هیئتهای رصدگر لازم است. رصدِ چه؟ چون بسیج یک موجود متحرّک است، یک مجموعه‌ی زنده است، پویا است، مشغول رویش است، مشغول پیش‌روندگی است، باید رصد کرد که متوقّف نشود؛ باید رصد کرد که راه را خطا نرود، اشتباه نرود؛ باید رصد کرد که مورد آسیب قرار نگیرد، مریض نشود، ویروس‌های گوناگون در آن نفوذ نکنند. دستگاه رصدگر غیر از دستگاه اطّلاعات و حفاظت اطّلاعات و مانند اینها است؛ آنها را کار ندارم، آنها به جای خودش هر کدام مسئولیّتی دارند؛ دستگاه رصدگر آن دستگاه خردمند و عاقلی است که مثل صفحه‌ی مغناطیسی و برقی که انسان جلویش گذاشته و دارد واقعیّت بیرون را مشاهده میکند، میبیند که چه اتّفاقی می‌افتد.
اینها لازم است؛ اینها چیزهایی است که برای پیشرفت بسیج و برای تکامل و ثمردهی هرچه بیشتر این شجره‌ی طیّبه لازم است. چون شجره، طیّبه است: اَصلُها ثابِتٌ وَ فرعُها فِی السَّماء * تُؤتی اُکُلَها کُلَّ حینٍ بِاِذنِ رَبِّها.(9) اگر بخواهید این «تُؤتی اُکُلَها کُلَّ حینٍ بِاِذنِ رَبِّها» تحقّق پیدا بکند، این چیزهایی که عرض کردیم لازم است. خب اینهایی که ما عرض کردیم خطوط کلّی است؛ تحلیلی و ذهنی هم نیست. همه‌ی این چیزهایی که عرض کردم ناظر به عمل است، ناظر به واقعیّت است؛ هرکدام از اینها شرح و تفصیل هم دارد -همین‌طور که قبلاً عرض شد- هرکدام از اینها، رویّه‌سازی و برنامه‌سازی هم لازم دارد که اینها به عهده‌ی شماها است، به عهده‌ی مسئولین است؛ باید بنشینند این کارها را انجام بدهند؛ اینها خطوط کلّی ناظر به عمل است، ناظر به واقع است که باید مورد توجّه قرار بگیرد.
یک نقطه‌ی حاشیه‌ای هم اینجا عرض بکنیم -که در بیانات این دوستان هم بعضاً بود- و آن این است که بسیجِ الگوسازی بود؛ بسیجِ ایجاد الگو بود. این الگو بدون اینکه هیچ تبلیغاتی برایش بشود، هیچ کاغذی نوشته بشود، کتابی نوشته بشود، پیغامی به کسی داده بشود، به‌طور طبیعی در یک بخش مهمّی از دنیای اسلام جا باز کرد؛ یعنی خودش را نشان داد. از روی آن نسخه‌نویسی کردند؛ بعضی‌ها نسخه‌نویسی کردند برای هدفهای خوب، بعضی‌ها نسخه‌نویسی کردند برای هدفهای بد. اینکه جوانها را بیاورند، با انگیزه‌ی دین وارد میدان کنند، مسئولیّت را به آنها بسپرند، به آنها اعتماد بکنند؛ این شد یک الگو. حالا که الگو شد، دوستان ما در خیلی از کشورها از این الگو بهره گرفتند -که حالا آقایان اسم آوردند، بنده نمیخواهم از کشوری اسم بیاورم- دشمنان [هم] نشستند برایش برنامه‌ریزی کردند. یکی از برنامه‌ریزی‌های دشمن عبارت است از نفوذ. بنده الان شاید حدود یک سال یا بیشتر است که راجع به نفوذ دارم صحبت میکنم. از نفوذ باید ترسید، باید مراقب بود. معنای ترس [هم] این نیست که آدم خوف کند، یعنی ملاحظه کنید، مراقب باشید؛ نفوذ خیلی مهم است.
یکی [دیگر] از راه‌هایی که دشمنها دنبال میکنند، ایجاد خطوط موازی است؛ رقیب درست کردن برای بسیج؛ از این کارها هم میکنند. بنده نمیخواهم حالا وارد جزئیّات بشوم امّا من می‌شناسم، اطّلاع دارم، شاید بعضی از شما هم اطّلاع داشته باشید که همین الان دارند برای بسیج، برای جوانهای کشور، برای همانهایی که من گفتم «افسران جنگ نرم»، رقیب‌سازی میکنند. یک خطّ موازی درست میکنند، برای اینکه از اینجا غافلش کنند و آنجا بکشانندش. اینها مسائل مهمّی است.
خب، اگر این سرفصل‌هایی که عرض کردیم، مورد توجّه قرار بگیرد -البتّه حرفهای دیگری هم هست که حالا دیگر مجال نیست عرض بکنیم- آن‌وقت بسیج این توانایی را خواهد داشت که در اصلی‌ترین عرصه‌های جامعه به‌صورت پُرقدرت ظاهر بشود و اثر بگذارد؛ هم در عرصه‌ی علم، هم در عرصه‌ی فرهنگ، هم در عرصه‌ی اقتصاد، هم در عرصه‌ی خدمت‌رسانی؛ در همه‌ی این عرصه‌ها بسیج میتواند به‌عنوان یک نیروی پُرقدرت و اثرگذار [ظاهر شود]. وقتی میگویند بسیج بی‌ترمز است، یعنی همین.(10) به عبارت دیگر، بسیج میتواند دستگاه‌های مسئول را، هم در جهت‌دهی، هم در هدف‌گذاری، هم در عمل یاری بدهد. یعنی ما وقتی راجع به بسیج صحبت میکنیم و این مطالب را میگوییم و توانایی‌های بسیج را میگوییم، نمیخواهیم برای قوّه‌ی مجریّه یک رقیب بتراشیم؛ نخیر، قوّه‌ی مجریّه وظایفی دارد، مسئولیّتهایی دارد که باید آنها را انجام بدهد، وظیفه‌اش است، امّا بسیج میتواند کمک کند به قوّه‌ی مجریّه برای جهت‌دهی صحیح، برای جلوگیری از خطا و انحرافِ در مسیر. و در عمل [هم میتواند] کمک کند؛ مثل همین اقتصاد مقاومتی که بعضی از آقایان اشاره کردند. میتواند به‌عنوان مکمّل عمل کند، میتواند به‌عنوان امیدبخش عمل کند. بعضی از دستگاه‌های دولتی در بعضی از زمینه‌ها دچار ناامیدی میشوند و میگویند: نمیشود! چطور نمیشود؟ این‌همه کارهای بزرگ انجام گرفت، نمیشود یعنی چه؟ میگویند: نمیشود! بسیج وقتی‌که جلو افتاد، وقتی این نیروی جوان و پیش‌ران، حرکت صحیح خودش را دنبال کرد، آن آدم ناامید و افسرده هم بانشاط میشود و امیدوار میشود.
البتّه من هرگز نمیخواهم مبالغه کنم، بنده نمیخواهم بگویم بسیجی یک فرشته است و از ضعفهای بشری دور است، نخیر؛ همه‌ی ماها دچار ضعفهای بشری هستیم؛ ترس داریم، تردید داریم، ملاحظات گوناگون داریم، گرفتاری‌های خانوادگی داریم، گرفتاری‌های اجتماعی داریم، امّا بن‌بست نداریم، من این را میخواهم بگویم. جوان بسیجی ممکن است یک‌وقتی، در یک برهه‌ای دچار ترس بشود، یا در یک مسئله‌ی خاصّی دچار تردید بشود، امّا دچار بن‌بست نمیشود؛ برای خاطر اینکه عناصر هدایتگر و قدرت‌آفرین و راهنما در بسیج آن‌قدر هست که بتواند همه‌ی این نقاط ضعف را برطرف کند یا تبدیل کند به نقاط قوّت.
خب امروز ما مشاهده میکنیم در کشور از لحاظ مسائل اقتصادی مشکلاتی وجود دارد؛ البتّه ما امسال گفتیم سال اقدام و عمل، دیروز هم مسئولین محترم یک گزارش مفصّلی برای من فرستادند، فهرستی از اقدامها و عملهایی که انجام گرفته از اوّل سال تا حالا را ذکر کردند؛ یعنی ما خواستیم، گفتیم خب بالاخره [برای] اقدام و عمل چه اتّفاقی افتاده، یک گزارش مفصّلی دست من رسید و نگاه کردم. آمارهایی هست، کارهایی هست، اقداماتی انجام گرفته، منتها باید در صحنه‌ی عمل نتیجه‌اش دیده بشود؛ آنچه مهم است این است که آماری که ما میدهیم، نتیجه‌اش در عمل دیده بشود. من اوّل سال هم گفتم که بایستی جوری عمل بکنیم که وقتی آخر سال شد، بتوانیم فهرست بدهیم، بگوییم این کارها را انجام دادیم، این هم نشانه‌هایش در عمل و در واقعیّت جامعه؛ این‌جور نباشد که صرفاً گزارش باشد. بسیج میتواند در تحقّق این مقصود نقش ایفا کند
هشدار به «نفوذ دشمن» را باید یکی از مهمترین محورهای بیانات رهبری طی دو ماه اخیر دانست،
آخرین باری که معظم‌له در این باره سخن گفت در جمع فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود که تصریح فرمودند: «نفوذ اقتصادی و امنیتی البته خطرناک است و پیامدهای سنگینی دارد اما نفوذ سیاسی و فرهنگی دشمن، خطر بسیار بالاتری است که همه باید مراقب آن باشند». تأکید چند باره ایشان گویای چنین مسئله‌ای است که نظام سلطه همچنان تلاش دارد تا با ابزارهای مختلف راه نفوذ و سپس سلطه را بر جمهوری اسلامی ایران هموار سازد، نفوذی که در حوزه سیاسی و فرهنگی بسیار خطرناک است.
معظم‌له در ادامه اینگونه تشریح میکنند و میفرمایند: «در زمینه سیاسی نیز بیگانگان به دنبال نفوذ در مراکز تصمیم‌گیری و اگر نشد، نفوذ در مراکز تصمیم‌سازی هستند که در صورت تحقق این توطئه، جهت‌گیری‌ها، تصمیمات و حرکت عمومی کشور، بر اساس خواست و اراده بیگانگان، تنظیم و اجرایی خواهد شد.
ایشان اوایل شهریورماه در دیدار علما، صاحبنظران و میهمانان اجلاس مجمع جهانی اهل بیت (ع) و اجلاس اتحادیه رادیو تلویزیون‌های اسلامی، در خصوص توافق هسته‌ای ایران و اهداف جبهه استکبار فرمودند: «نیت آنها این بود که از این توافق راهی پیدا کنند برای نفوذ در کشور؛ ما این راه را بستیم... نه نفوذ اقتصادی امریکا را در کشور اجازه خواهیم داد، نه نفوذ سیاسی و نه نفوذ فرهنگی. با همه توان - که بحمدالله این توان، امروز زیاد هم هست- با این نفوذ مقابله خواهیم کرد.»
این دیدگاه حکیمانه بیان می کند که نظام سلطه و به‌ویژه امریکایی‌ها مذاکرات و توافقنامه هسته‌ای را هدف نهایی نمی‌بینند و هدف راهبرد آنها تغییر حاکمیت در ایران است آن هم به واسطه نفوذ سیاسی و فرهنگی که به خودی خود میتواند زمینه‌ساز استحاله حاکمیت را فراهم سازد.
مصداق های معظم له کاملا در موارد ذیل بر علیه جمهوری اسلامی ایران مشهود است:
تغییر حاکمیت در ایران، محور ثابت سیاست‌های امریکا
«لزوم تغییر حاکمیت در ایران» یکی از اهداف عمده غرب است که در آن از مقامات امریکایی می‌خواهد از توافق هسته‌ای برای نفوذ به ایران و در نهایت تغییر رژیم استفاده کنند؛. «جزئیات فنی توافق جامع هسته‌ای ایران از زمان حصول آن مورد بررسی قرار گرفته است، اما یک مسئله حیاتی مورد توجه قرار نگرفته که به غایت شایسته توجه است: این توافق برای مردم ایران که عمیقاً در آرزوی آینده‌ای دموکراتیک برای سرزمینشان هستند، به چه معنی است؟ بی‌اعتنایی به حقوق بشر یکی از معایب اساسی توافق هسته‌ای به شمار میرود. وقتی‌که نماینده عالی اتحادیه اروپا اظهار می‌دارد که او امیدوار است این توافق آغازگر «فصل جدیدی» در روابط با ایران باشد، می‌توان این واژگان را به هر نحوی – از تعهد سرسختانه برای دفاع از حقوق بشر تا رد اتهام سوءاستفاده [از حقوق بشر] به‌منظور انجام داد و ستد با حکومت اسلامی ایران- تعبیر کرد.»
بنجامین وینتال در ادامه با اشاره به کارکرد شبکه‌های فناوری نظارتی پیشرفته برای کمک به فتنه‌گران در سال 88 خاطر نشان میکند: «... توافق هسته‌ای... جنبه مثبتی هم دارد، شاید این توافق برایمان تنها 10 سال زمان به منظور نابود ساختن حکومت ایران خریده باشد... با در نظر داشتن این مسئله این مدت زمان باید به‌طور کارآمد و تأثیرگذاری مورد استفاده قرار گیرد.»
تأکید کری بر براندازی در ایران و حمایت از تجدیدنظرطلبان
سیاستمداران ارشد امریکایی هم نظرشان با بنجامین وینتال بسیار شباهت دارد به طوری که طی مدت اخیر بارها از لزوم ایجاد ناآرامی‌های اجتماعی و حمایت از جریان تجدیدنظرطلب با هدف تغییر حاکمیت سیاسی در ایران سخن به میان آورده‌اند.
به عنوان نمونه جان کری در جلسه سؤال و جواب در شورای روابط خارجی امریکا بار دیگر اشاره میکند که سران ایالات‌متحده امریکا همچنان امیدوارند - که با اعمال تحریم‌های اقتصادی ضمن افزایش مشکلات معیشتی مردم و به‌وجود آمدن معضلاتی مانند بیکاری و تورم – نارضایتی اجتماعی به‌وجود آورند و مردم را در مقابل حاکمیت قرار دهند؛ شبیه همان چیزی که جماعتی در سال 88 صورت دادند و تلاش کردند با ایجاد نافرمانی مدنی، استحاله رسمی نظام را عملیاتی کنند.
کری در این باره توضیح می‌دهد: «گذشت 15 سال میتواند تغییرات زیادی در ایران ایجاد کند.... باور من این است که در 15 سال، در یک کشور اتفاقاتی می‌افتد. اگر به ایران امروز نگاه کنید، می‌بینید که کشوری دارای مردمی با تحصیلات است که پیشتر با همه کشورهای منطقه از جمله اسرائیل روابطی دوستانه داشت. میدانید که سرزمین پارس، تاریخی طولانی دارد و واقعیت این است که این جوانان که 25درصد آنان بیکار هستند، آینده می‌خواهند.
اگر به تهران بروید، من نبوده‌ام ولی دوستان من که رفته‌اند به من گفته‌اند که جوانان به دنبال گوشی‌های هوشمند هستند و می‌خواهند بخشی از دنیا باشند. من نمی‌دانم تا 15 سال دیگر چه اتفاقی می‌افتد جز اینکه می‌دانم اتفاقات زیادی روی می‌دهد. مسئله اینجاست که شما نمی‌توانید تغییر را خلق کنید بلکه باید احتمالات را بیازمایید....»
اوباما: توافق هسته‌ای، میانه‌روها را در ایران تقویت میکند!
بهره‌برداری از نیازها و مشکلات جوانان ایرانی و سهم جریان مدعی اصلاح‌طلبی از اهداف عالی مقامات امریکایی زمانی ممکن است که به سخنان چند هفته گذشته اوباما هم نگاهی گذرا بیندازیم.
وی در مصاحبه با رادیو ملی کشورش تأکید میکند: «من سعی ندارم از (پاسخ به) سؤال شما اجتناب کنم. فکر میکنم در داخل ایران رویکردهای متفاوتی وجود دارد. من فکر میکنم تندروهایی داخل ایران هستند که فکر میکنند کار درست برای انجام دادن مخالفت با ما، جست‌وجو و تلاش برای نابودی اسرائیل و ایجاد خرابی در مکان‌هایی چون سوریه یا یمن و لبنان است.»
رئیس دولت امریکا در ادامه به‌صورت ضمنی از جماعت مدعی اصلاح‌طلبی در داخل نام برده و از لزوم جلب نظر آنها توسط کشورش سخن به میان می‌آورد: «همچنین فکر میکنم دیگرانی در داخل ایران هستند که فکر میکنند این کار غیرسازنده است و ممکن است اگر ما این توافق هسته‌ای را امضا کنیم، ما دست (توان) آنهایی را که نیروهای میانه‌روتر داخل ایران هستند، تقویت میکنیم. اما موضوع کلیدی که میخواهم مطرح کنم آن است که توافق (هسته‌ای) این موضوعات را در نظر نمی‌گیرد. حتی اگر این تغییرات رخ ندهد، باز هم بسیار بهتر است که ما توافق را داشته باشیم.»
در حالی اوباما بار دیگر صحبت از روی کارآمدن جریان معتدل (بخوانیم تجدیدنظرطلبان) میکند که وی چند روز قبل از این مصاحبه در گفت‌وگو با «ان‌پی‌آر» اعتراف میکند مذاکرات هسته‌ای با ایران به دلیل ناتوانی امریکا از تغییر نظام ایران بوده است.
ابزار داخلی زمینه‌ساز نفوذ و تغییر دشمن در کشور
همانگونه که از اظهارات و جهت‌گیری‌های شخصیت‌ها و رسانه‌های نظام سلطه پیداست توافق هسته‌ای و مذاکرات پیرو آن تنها هدفی میان مدت برای غرب به شمار میآید و غایت راهبرد آنها در عبارت «تغییر حاکمیت در ایران» خلاصه میشود و چنین گزینه‌ای هیچ‌گاه از دسترس آنها خارج نخواهد شد؛ همان موضوعی که رهبر معظم انقلاب اسلامی هم در بیانات خود به آن اشاره میکنند. اساساً به باور مقامات امریکایی رسیدن به توافق جامع با مؤلفه‌های مورد نظر آنها میتواند مقدمات تغییر حاکمیت در ایران را بهتر فراهم کند، چراکه نه تنها صنعت هسته‌ای ایران به عنوان قدرتی بازدارنده نابود شده بلکه با دسترسی به مراکز نظامی و دفاعی ایران می‌توانند برآورد بهتر و دقیق‌تری از قدرت نظامی کشور به‌دست آورند تا در فرصت مناسب از آن بهره‌برداری کنند. آنها همچنین به روی کارآمدن جماعت تندروی تجدیدنظرطلب طی سال‌های 94 تا 96 هم امید بسته و انتظار دارند با روی کار آمدن این جریان در رأس قدرت زمینه آشوب‌های خیابانی و غائله‌سازی‌ها علیه حاکمیت هم شکل گسترده‌ای به خود بگیرد.
تغییر باورها زمینه تغییر حاکمیت
براساس ایده رهبر انقلاب «تمرکز دشمنان روی تغییر باورها جامعه» در دیدار اخیر میفرمایند می‌توان اهداف چهارگانه نظام سلطه در مقابل ایران را اینگونه تشریح کرد:
1 - تغییر در باورها و اعتقادات
مهمترین مؤلفه جنگ نرم، تغییر در باورهای مردم می‌باشد، چراکه لازمه تغییرات بنیادی مسیر هر جامعه‌ای به تغییر در باورهای آن جامعه بستگی دارد.
2 -تغییر در افکار و اندیشه
هدف مهم دیگر جنگ نرم، تغییر افکار و اندیشه مردم بوده که تنها به وسیله دگرگونی در باورها و اعتقاد جامعه ایجاد میشود.
3 - تغییر رفتار
اما تغییر رفتار هر جامعه‌ای متکی بر تغییر در اعتقادات و باورها و تفکر و اندیشه مردم آن جامعه است چراکه بدون تغییر در اعتقادات و باورهای جامعه نمی‌توان رفتارهای آنان را تغییر داد.
4 - تغییر ساختار حکومت
البته مهمترین هدف جنگ نرم، تغییر حاکمیت سیاسی کشور هدف است و هدفی که لازمه آن تحقق سه شرط قبل بوده و از سوی دیگر نیازمند رویگردانی مردم از کارگزاران و مسئولان است.
بنابراین لازم است با در نظر داشتن منافع ملی و مسیر هایی که از اول انقلاب تاکنون با برنامه های جنگ و تحریم و.... به ما تحمیل کرده اند، یادمان نرود که ما شهید دادیم تا به این جا و اقتدار دست یافتیم. لازم است ره های نفوذ سیاسی و فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی را مورد مطالعه و آسیب شناسی قرار دهیم ، تا خودکفایی و پایداری حاکمیت اسلامی ایجاد گردد.
پیشینه حکومت اسلامی
با توجه به شواهد واسناد تاریخی منشاء شکل گیری حکومت اسلامی به اوایل ظهور دین مقدس اسلام بر می گردد.بدون شک اولین کسیکه حکومت اسلامی را پایه ریزی وشکل داد رسول اکرم(ص)بوده است، پیامبرگرامی اسلام بعد ازهجرت به مدینه وبه محض ورود به آنجا تشیکل حکومت داد ومانند یک حاکم وشخصیت سیاسی تشکیلات دولتی را پی ریزی کرد وبرای حفظ موجودیت کشور اسلامی اقدامات ذیل را انجام داد.
1-تشکیل ارتش منظم
2-بستن عقد وپیمان با گروههای مختلف
3-تنظیم برنامه های اقتصادی ،اجتماعی وسیاسی
4-فرستادن سفیر و والی به خارج نزد روئسای قومی وزمامداران ودعوت شان به اسلام
5-ساختن مسجد محلی برای قضاوت ورسیدگی به امور مردم
هرچند عده ای سابقه ی حکومت در دوران پیامبر(ص) را انکار می کنند وشخص پیامبر(ص)را تنها بعنوان رهبری دینی مسلمانان می دانند وادعامی کنند که پیامبر(ص) حکومت تشکیل نداده است.اما بررسی های زمان حیات پیامبر(ص)نشان دهنده این امر است که پیامبر(ص)نه تنها یک رهبر دینی بلکه رهبری سیاسی جامعه ی اسلامی را نیز در دست داشته است.
ساختار وتشکیلات حکومت پیامبر(ٌص)
گرچند حکومت پیامبر(ص)از نگاه ساختاری مانند حکومت های امروزدارای تفکیک قوای مطلق یا نسبی نبودن اما دارای ساختار وتشکیلات منظم شبیه حکومت های امروزی بودن که در این زمینه یکی از مؤرخین احمدحسن یعقوب درکتاب النظام السیاسی فی السلام در جواب علی عبدالرازق که منکر وجود دولت پیامبر بود مظاهر وجود دولت اولیه اسلام را به ترتیب ذیل بیان می کند.
1-رئیس دولت شخص پیامبر(ص)
2-قانون شریعت وبرنامه برای این دولت
3-قوای مجریه ومقننه
4-ارتش وتحرکات مختلف نظامی منظم
5-تنظیم عهدنامه ها مانند عهد نامه صلح حدیبیه......
6-مکاتبات دیپلماتیک با خارج
7-تعیین پایتخت دولت
8-تبلیغات دولت(شعرا وخطبا...)
9-اجرا کننده گان احکام (مانند علی بن ابی طالب ،مقداد وسائر اصحاب)
10-کابینه وهیأت دولت(بزرگان صحابه وعترت طاهره)
قانون ومرجع قانون گذاری در حکومت پیامبر(ص)
قانون به مجموعه قواعد ومقررات گفته می شود که برای تنظیم امور مردم وجامعه وضع می گردد.که به دو دسته اند وضعی که ساخت خود بشربوده دوام وثبات ندارد تنها جنبه دنیوی دارد. ودیگری قوانین الهی است که همیشه ثابت ،ماندگار وبرای دنیاوآخرت است.
از دیگر ویژگی های حکومت پیامبر(ص)داشتن قانون ومقررات بود که درتمام زمینه های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی،فرهنگی و....وجود داشت که مرجع قانون گذاری آن خدای حکیم وقادربوده مبلغ ومجری جهانی آن رسول اکرم (ص) قانون وکتابی که در آن سعادت دنیوی واخروی بشر تضمین وعمل به آن باعث خوشبختی انسانها می شوند که عامل شقاوت وبدبختی انسان در آن بیان گردیده است.
خداوند متعال میفرمایند:کتاب انرالنا الیک لتخرج الناس من الظلمات الی النور
کتابی را بر تونازل کرده ایم که مردم را از تاریکی ها وظلمات بسوی روشنایی ونور هدایت کنی.
لارطب ولایابس الا فی کتاب مبین.
سیستم قضای حکومت پیامبر(ص)
سیستم قضایی که درحکومت پیامبروجود داشت حل وفصل وقضاوت دعاوی توسط شخص خود پیامبر(ص)که به اساس عدل وقوانین الهی استوار بود فیصله صورت می گرفت.سیستم قضایی پیامبر(ص)نه تنها شامل مسلمانان بلکه مشرکان قریش،مردم یثرب وآنان که از مسلمانان تبعیت کرده و درکنارشان به جهاد می پرداختند نیز شامل می شدند ویژگی های سیستم قضایی حکومت پیامبرعبارت بودن از
1-قضاوت توسط خود پیامبر(ص)
2-نصب واعزام قضات
3-مجازات واجرای حدود
جایگاه مردم در حکومت پیامبر(ص)
به اساس بینش وعقائد اسلامی مشروعیت ولایت وحق حاکمیت حکومت پیامبراکرم(ص)الهی بوده که در آن خواست وپذیرش مردم هیچ تأثیری ندارد.
اما بررسی های تاریخی وسیره پیامبر(ص)ثابت میکند که نه تنها قدرت سیاسی پیامبر(ص) همواره با رضایت عمومی مردم آن زمان همراه بوده است.بلکه در اکثر موارد به آرا ونظرات اصحاب عمل کرده وبه نظرات خود مقدم میداشت مثلا در جنگ احزاب بنابر اکثریت رأی اصحاب در عدم پذیرش مصالحه با قریش موافقت فرمود.درموضوعات که بوسیله نص وقرآن حکم آن معیین بود اعم ازمعاملات وعبادات برای خود ودیگران حق مداخله قائل نبود واحکام را بدون چون چرا به اجرا در می آورد.
پیامبر(ص)حق اظهار نظر ورأی را برای همه محفوظ می دانست وهرگز به تحکم واستبداد رأی رفتار نمیکرد وبه افکار مردم بی اعتنایی نمی نمود.
نظام اسلامی نه مانند حکومت های دیکتاتوری ونه مانند حکومت های به ظاهر مردم سالار بلکه راه سومی که درآن خواست مردم درطول احکام واراده الهی که تضمین کننده خیر وسعادت دنیوی واخروی بشر است مورد توجه واحترام بوده واست.
منابع مالی حکومت پیامبر(ص)
پیامبر(ص) بعداز هجرت در مدینه وتشکیل حکومت ، آنحضرت برای اداره درآمدها، اداره مالی را برای حکومت اسلامی تاسیس کرد. اعضای این اداره را کارگزاران مالی، نگهبانان، حسابداران و همه کسانی که وجود آنها برای اداره امور مالی لازم بود تشکیل میداد. اداره اموال حکومت اسلامی گام به گام بر حسب رشد و تنوع درآمدهای حکومت اسلامی و مصارف آن، گسترش یافت،منابع مالی حکومت پیامبر عبارتند از:
الف- انفال:انفال عبارت است از هر مالی که اختصاص به مقام نبوت و ولایت امر دارد.(8) خداوند در آیه اول سوره انفال می فرماید: ((یسئلونک عن الانفال قل الانفال لله وللرسول; [ای پیامبر] از تو در مورد انفال سوال می کنند، بگو: انفال مال خدا و رسول اوست)). زمین های بایر، سواحل دریاها، جنگل ها، کوه ها وغیره......
ب- خمس:خمس عبارت است از یک پنجم درآمد سالانه و بعضی اموال دیگر که به حاکم اسلامی تحویل داده می شود.در مورد خمس در دوران پیامبر(ص)دو دید گاه وجود دارند بعضی میگویند خمس اختصاص به غنایم جنگی داشت
بعضی می گویند که از مطلق درآمد خمس می گرفتند.بنابه نظر هردو دیدگاه خمس در آن دوره یکی ازمنابع مهم مالی بیت المال محسوب می شد.
ج-زکات:زکات مالیاتی است که فقط بر روی ثروتی که از سرمایه گذاری و رشد سرمایه حاصل شده است وضع میشود. خداوند در آیه 103 سوره توبه می فرماید: ((خذ من اموالهم صدقة تطهرهم و تزکیهم...» ای رسول، تو از مؤمنان صدقات را دریافت کن تا بدان صفات، نفوس آنان را (از پلیدی و حب دنیا) پاک و پاکیزه سازی.
د-جزیه:جزیه یک نوع مالیاتی است که از اهل کتاب در برابر مسئولیتی که دولت اسلامی به منظور تامین امنیت جانی، ارضی و مالی آن ها را به عهده می گیرد، دریافت می شود
هـ:خراج: خراج در اصطلاح فقهی عبارت است از مال الاجاره ای که حاکم اسلامی از طریق اجاره دادن اراضی مفتوح عنوه وصول می کند. اراضی مفتوح عنوه به زمین هایی گفته می شود که مسلمانان به امر معصوم(ع) و به وسیله ی جنگ از کفار می گیرند که شامل باغ ها, تأسیسات و ساختمان های موجود در آن اراضی نیز می شود.سرزمین خیبر از این قبیل بود که پیامبر(ص)بعد از گرفتن آن بدست یهودیان داد ودر عوض باید نیمی از حاصل را سالانه به پیامبر(ص) بپردازند.
سیاست خارجی حکومت پیامبر(ص)
همانطوریکه همه مان آگاه هستیم رسالت پیامبراسلام(ص) جهانی بود منحصر به یک یاچند کشور نبوده بنأ لازم بود پیامبر(ص) برای تکمیل رسالت خویش دعوت خودرا به جهان گسترش می داد ولازمه این امر این بود که پیامبر(ص)باید با خارج از سر زمین مکه ومدینه ارتباط بر قرار می ساخت و این امکان پذیر نبود جز با ارسال نامه وسفیر ودعوت جهانیان به دین اسلام. سیاست خارجی پیامبر(ص) عبارت بودند از
1-اعزام سفیر وارسال نامه به سران کشورها
2-موجودیت اداره رسایل وترجمه: متشکل از چند تن از اصحاب بودکه وظیفه ترجمه نامه ها ،گفتگوها ومذاکرات رسول اکرم را با هیأت های خارجی به عهده داشت
3-پذیرش هیأت های خارجی
همان گونه که ویژگی های حکومت داری پیامبر(ص) را بیان وبررسی کردیم ، پیامبر گرامی اسلام (ص) ، به دلیل برخورداری از شئون واختیارات مختلف الهی ودر راستای فعلیت بخشیدن به اهداف عالی خویش ، در زمینه های گوناگون سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، داخلی وخارجی ، اقدام به تاسیس دولت کرد و پیشرفته ترین وکار آمدترین تشکیلات اداری وسازمان های مورد نیاز عصر خویش را به وجود آورد ؛ به نحوی که با وجود مدت زمان کوتاه ومشکلات وموانع متعدد ، بیشترین ومؤثرترین دستاوردهای درخشان را در جهت آزادی ، عدالت ، هدایت ، تکامل وترقی مادی و معنوی جامعه بشری به ارمغان آورد .
به امیدی آنروزی که تمام بشریت سیره ی آنحضرت را الگو قرار داده جوامع بشری زندگی واقعی را درک ولمس کرده همه ی نابسامانیهای از جوامع ریشه کن ودور. احکام وقوانین الهی در جامعه پیاده وبه آن عمل صورت گیرد.
